 |
|
|
 |
 |
 |
 |
Χρονολογία: α΄μισό 13ου αι.
Περιγραφή:
Στο τμήμα που συνθέτουν τέσσερα συγκολλημένα κομμάτια, σώζεται τμήμα γυναικείας κεφαλής που στρέφεται προς τα πλάγια. Φορεί καστανοκόκκινο φόρεμα και φέρει στην κεφαλή φωτοστέφανο σε ώχρα. Ο φωτοστέφανος αυτός ορίζεται από κόκκινη ταινία κοσμημένη με λευκή κυματιστή γραμμή. Η μορφή, με προσωπογραφικά χαρακτηριστικά παρόμοια με αυτά των άλλων σπαραγμάτων από το διάκοσμο του ναού, αποπνέει μια σχετική ευγένεια. Επιπλέον υπάρχει μια πιο ζωγραφική διάθεση στην απόδοση της γυμνής σάρκας, η οποία και αποδίδει μαι σχετική εκφραστικότητα στο πρόσωπο.
Ο ναός του Αγίου Νικολάου βρίσκεται στο Κοιμητήριο του Καλάμου, λίγο έξω απ' το χωριό. Είναι σταυρεπίστεγος, χρονολογείται στον 13ο αιώνα και έχει κτισθεί πάνω σε παλαιότερο, μάλλον ναϊκό κτίσμα. Κάτι τέτοιο προέκυψε από τις ανασκαφικές έρευνες. Είναι χτισμένος χωρίς ιδιαίτερη επιμέλεια, με αργολιθοδομή, χωρίς κεραμοπλαστικά κοσμήματα ή οδοντωτές ταινίες. Από τις τοιχογραφίες που διακοσμούσαν το εσωτερικό του ναού σώθηκαν μόνο σπαράγματα από τη στέγη, κυρίως πρόσωπα αγίων και αγγέλων.
Βιβλιογραφία: Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Τέχνη, Κατάλογος Έκθεσης, Αθήνα 1986, αρ. 43. Γκίνη-Τσοφοπούλου Ελένη, Άγιος Νικόλαος στο Νεκροταφείο Καλάμου Αττικής, Νέα Στοιχεία, Δελτίο Χριστιναικής και Αρχαιολογικής Εταιρείας ΙΑ΄, (1982-1983), σ. 239-240, εικ. 14.