 |
|
|
 |
 |
 |
 |
Χρονολογία: 1233/1234
Περιγραφή:
Μετά από καθαρισμό των τοιχoγραφιών του παρεκκλησίου αποκαλύφθηκε στη νότια πλευρά του κτιστού τέμπλου η παράσταση με την ΑΓΙΑ [ΑΙΚΑΤ]ΕΡΙΝΑ. Στο σκουρογάλανο κάμπο εικονίζεται ορθόκορμη και στραμμένη κατά τα τρία τέταρτα η αλεξανδρινή αγία, σε στάση δέησης. Φορά πολύτιμη αυτοκρατορική φορεσιά, που αποτελείται από το μακρύ σκουροκόκκινο σάκο και το χρυσοκέντητο λώρο, που καταλήγει σε σχηματοποιημένο θωράκιο που θυμίζει ασπίδα. Στην κεφαλή φέρει χρυσό μαργαριτοστόλιστο διάδημα, στοιχείο δηλωτικό της ευγενικής της καταγωγής. Η νεαρή αγία, με ραδινή κορμοστασιά, λεπτά καλογραμμένα χαρακτηριστικά και επιμελημένη καστανοκόκκινη κόμη που καταλήγει σε πλούσιους βοστρύχους στο κάτω μέρος του λαιμού, αποπνέει ευγένεια και υψηλό ήθος. Η παράσταση που προέρχεται από το τέμπλο του παρεκκλησίου, θέση όχι συνηθισμένη, φαίνεται να είχε χαρακτήρα αφιερωτικού πορτρέτου και για το λόγο αυτό παραπέμπει στην τεχνική των φορητών εικόνων. Τεχνοτροπικά η αγάπη στη λεπτομερή απόδοση των πολυτελών υφασμάτων με τα περίτεχνα κεντήματα, η έντονη διακοσμητική διάθεση, το σφιχτό πλάσιμο στη γυμνή, νεανική σάρκα με τους σκούρους προπλασμούς και τις ρόδινες κηλίδες στα μάγουλα, φανερώνουν έντονες ακόμα αναμνήσεις από την υστεροκομνήνεια παράδοση. Στο κατώτερο μέρος της παράστασης σώζεται τμήμα σύμμετρο κυψελωτό διακοσμητικό μοτίβο με εφαπτόμενα εξάγωνα, που γράφονται με μαύρο περίγραμμα σε υπόλευκο βάθος.
Βιβλιογραφία: Ντ. Μουρίκη, Οι βυζαντινές τοιχογραφίες των παρεκκλησίων της Σπηλιάς της Πεντέλης, Δελτίο Χριστιανικής και Αρχαιολογικής Εταιρείας Ζ΄ (1973-1974), σ. 99, πίν. 28, 29, Bυζαντινή και Μεταβυζαντινή Τέχνη, Κατάλογος έκθεσης, Αθήνα 1986, αριθ. 32. N. Χατζηδάκη, Ψηφιδωτά και Τοιχογραφίες στις βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες της Αθήνας. ΑΘΗΝΑΙ. Από την κλασική εποχή έως σήμερα (5ος αι. π.Χ. – 2000 μ. Χ.), Αθήνα 2000, σ. 267-268, εικ. 28.