Τρεις Ιεράρχες, Ναός Αγίου Γεωργίου Παλαιού Ωρωπού, α΄ μισό 13ου αιώνα, 2,15χ2,32 μ.

Τρεις Ιεράρχες, Παλαιός Ωρωπός

Περιοχή: Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών
Χρονολογία: α΄μισό 13ου αι.

Περιγραφή:

Πρόκειται για παράσταση από το δεύτερο ζωγραφικό στρώμα του μνημειακού διακόσμου του μικρού ερειπωμένου σήμερα ναού του Αγίου Γεωργίου Παλαιού Ωρωπού, η οποία προέρχεται από το βόρειο τμήμα της κόγχης του Ιερού. Τη σύνθεση όριζε κόκκινη ταινία, ενώ το παράθυρο της αψίδας περιέτρεχε ταινία με ρόδακες εναλλάξ με ανθέμια. Οι σεβάσμιοι πατέρες άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος, άγιος Γρηγόριος και άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος, οι οποίοι ταυτίζονται από επιγραφικές μαρτυρίες σε συνδυασμό με τα προσωπογραφικά τους χαρακτηριστικά, εικονίζονται ολόσωμοι και μετωπικοί στο σκουρογάλανο κάμπο. Φορούν αρχιερατικά άμφια δηλωτικά του εκκλησιαστικού τους αξιώματος. Πρώτος από αριστερά, ο άγιος Ιγνάτιος φορεί ρόδινο στιχάριο, σκουροκόκκινο σάκο με γαλάζιες ανταύγειες και λευκό ένσταυρο ωμοφόριο. Ο άγιος αποδίδεται με γεροντικά προσωπογραφικά χαρακτηριστικά, λευκό μακρύ μυτερό γένι, να κρατεί κλειστό κώδικα μπροστά στο στήθος. Στη μέση ο άγιος Γρηγόριος κρατεί επίσης κλειστό βιβλίο στο αριστερό χέρι ενώ με το δεξί χέρι ευλογεί. Έχει φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά δηλωτικά της γεροντικής του ηλικίας: μέτωπο αυλακωμένο από έντονες ρυτίδες και πλούσια λευκή γενειάδα. Φορεί ανοιχτόχρωμα άμφια που φωτίζονται από τις κατά τόπους ρόδινες πτυχές. Δεξιά ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος εικονίζεται με τον καθιερωμένο εικονογραφικό τύπο, κοντή καστανή γενειάδα, κόμη και λεπτό πρόσωπο με πλατύ μέτωπο. Εκτεταμένη φθορά στο μέσο της μορφής δεν μας επιτρέπει σχόλια για τις χειρονομίες. Παρά την αρχαϊκή εικονογραφία της παράστασης, αφού οι μορφές αποδίδονται κατενώπιον, ο μνημειακός χαρακτήρας των πατέρων της εκκλησίας, με τα αδρά χαρακτηριστικά, που αποπνέουν ψυχολογικό βάθος, και τα πλούσια εκφραστικά μέσα του ζωγράφου παραπέμπουν σε άξιο καλλιτέχνη που έδρασε κατά το α΄ μισό του 13ου αιώνα.

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου, μια Βασιλική των αρχών του 13ου αιώνα, στα ΝΔ του χωριού, είναι σήμερα σε ερειπιώδη κατάσταση. Οι τοιχογραφίες έχουν αποτοιχισθεί, και κάποια υπολείμματα, μπορεί να διακρίνει ακόμα και σήμερα κάποιος στα λείψανα της τοιχοποιίας του.

Βιβλιογραφία: Μ. Χατζηδάκης, Βυζαντινές τοιχογραφίες στον Ωρωπό, Δελτίο Χριστιανικής και Αρχαιολογικής Εταιρείας Α΄ (1959), σ. 88-89, πίν. 34.