Αθήνα, Άγιοι Ασώματοι στα Σκαλιά. (K.W. Von Heideck- από το βιβλίο του Χ.Μπούρα, Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή αρχιτεκτονική στην Ελλάδα, Αθήνα 2001, σ. 125, εικ. 127).

Ασώματος, Άγιος , "στα Σκαλιά", Αθήνα

Περιοχή: Βιβλιοθήκη του Αδριανού, Αθήνα
Τύπος: Συνεπτυγμένος σταυροειδής
Χρονολογία: 12ος αι.

Περιγραφή:

Από το ναό, σήμερα διασώζεται μόνον ένα τμήμα τοίχου καθώς και η τοιχογραφία στην πρόσοψη της Βιβλιοθήκης του Αδριανού. Πρόκειται για μια μεταβυζαντινή τοιχογραφία στην οποία απεικονίζονται η Προδοσία του Ιούδα, η Προσευχή στη Γεθσημανή καθώς και στηθαίοι άγιοι σε μετάλλια, στην κατώτερη ζώνη.

Επρόκειτο για έναν μικρό ναό που κτίστηκε σε επαφή με τον τοίχο της πρόσοψης και το Πρόπυλο της Βιβλιοθήκης του Αδριανού και, ως προς τον τύπο, ήταν συνεπτυγμένος σταυροειδής. Χτίστηκε από μέλη της οικογένειας Χαλκοκονδύλη κατά τον 12ο αιώνα και αφιερώθηκε στον Αρχάγγελο Μιχαήλ (Άγιος Ασώματος) από τον ιδρυτή, Μιχαήλ Χαλκοκονδύλη. Η θέση του στο Πρόπυλο της Βιβλιοθήκης του έδωσε την ονομασία «στα Σκαλιά».

Ανακαινίστηκε κατά τους μεταβυζαντινούς χρόνους (1576), και κατεδαφίστηκε μετά το1843.

Στο δάπεδο του κυρίως ναού και του νάρθηκα ανασκάφηκαν 11 κτιστοί κιβωτιόσχημοι ή καμαροσκέπαστοι τάφοι, στους οποίους συνήθως ενταφιάζονταν μέλη της οικογένειας των Χαλκοκονδύλη.

Πανσελήνου Ναυσικά, Βυζαντινή Αθήνα, Αθήνα 2004, σ. 60, Panselinou N., Byzantine Athens, Athens 2004, p.60.