Τα ερείπια της παλαιοχριστιανικής βασιλικής στο Πόρτο-Γερμενό. Στα ερείπια αυτά κτίστηκε κατά τους μεσοβυζαντινούς χρόνους ο ναός της Θεοτόκου (ή Αγίας Άννας), ο οποίος και φαίνεται στη φωτογραφία. Άποψη από δυτικά (φωτογραφία Χρύσα Κοντογεωργοπούλου)

Βασιλική Πόρτο-Γερμενού

Περιοχή: Αιγόσθενα
Τύπος: Βασιλική
Χρονολογία: πρώιμος 5ος αι.

Περιγραφή:

Εντός του αρχαίου τείχους των Αιγοσθένων, στην ανατολική πλευρά του Κορινθιακού κόλπου, βρίσκονται τα ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής του πρώιμου 6ου αιώνα, με ψηφιδωτό δάπεδο στο νάρθηκα και στο μεσαίο κλίτος. Πρόκειται για πεντάκλιτη, ελληνιστικού τύπου βασιλική, σπάνια για την περιοχή της κυρίως Ελλάδας, με εξωτερική ημικυκλική αψίδα. Τη βασιλική συναποτελούσε ορθογώνιο βαπτιστήριο, που επικοινωνούσε με το νότιο κλίτος της. Στο κέντρο του χώρου του βαπτιστηρίου υπήρχε κτιστή κολυμβήθρα.

Κατά τους μέσους βυζαντινούς χρόνους, στα δυτικά της αψίδας της παλαιάς αυτής βασιλικής κτίστηκε κομψό τρίκογχο ναΰδριο αφιερωμένο στην Παναγία. Από κτιριακά κατάλοιπα στο άμεσο περιβάλλον του εικάζεται η παρουσία μονής. Από νομίσματα που βρέθηκαν στον χώρο (Κωνσταντίνου Θ΄ Μονομάχου και Μανουήλ Α΄ Κομνηνού), ο ναός θα πρέπει να ήταν σε λειτουργία κατά τον 11ο και 12ο αιώνα. Είναι κτισμένος κυρίως με αρχαίο υλικό σε δεύτερη χρήση και φέρει επιγραφές. Στη βορειοανατολική του γωνία βρέθηκε αφιερωματική επιγραφή της “ πόλεως Αιγοσθενειτών” στον γιο του Μεγάλου Κωνσταντίνου, Φλάβιο Κλαύδιο Κωνσταντίνο.

Βιβλιογραφία: Αρχαιολογικό Δελτίο 17 (1961-62), Χρονικά, σ. 52, Ορλάνδος Α., Ανασκαφή Βασιλικής Αιγοσθένων, Πρακτικά Αρχαιολογικής Εταιρείας 1954, σ. 129-142, Koder J., Hellas und Thessalia, Tabila Imperii Byzantini 1, p. 120.