Άποψη των ερειπίων της φράγκικης εκκλησίας στο Βαγιάτι της Πεντέλης (Φωτογραφία Ι. Λιάκουρα)
Άποψη των ερειπίων της φράγκικης εκκλησίας στο Βαγιάτι της Πεντέλης (Φωτογραφία Ι. Λιάκουρα)
Άποψη των ερειπίων της φράγκικης εκκλησίας στο Βαγιάτι της Πεντέλης (Φωτογραφία Ι. Λιάκουρα)

Φραγκοκκλησιά στο Βαγιάτι, Πεντέλη

Περιοχή: Βαγιάτι, Πεντέλη
Τύπος: Σταυροειδής εγγεγραμμένος
Χρονολογία: 13ος-14ος αι.

Περιγραφή:

Στη θέση Βαγιάτι στην Πεντέλη, σε ύψος 700 μ., στα δεξιά του δρόμου που οδηγεί από την πλατεία Παλαιάς Πεντέλης στη Νέα Μάκρη και πριν φτάσουμε στον Άγιο Πέτρο, βρίσκονται τα ερείπια της σημαντικής αυτής εκκλησίας που αναφέρεται από τον Ορλάνδο. Στην πινακίδα με την ένδειξη Βαγιάτι, χρειάζεται να κατηφορίσει κάποιος αρκετά προκειμένου να δει τα ερείπια αυτά.

Τα ερείπια αυτά ανήκουν σε ναό που - σύμφωνα με τα αρχαιολογικά δεδομένα - θα πρέπει να ήταν σταυροειδής εγγεγραμμένος, με ακανόνιστη τοιχοδομία. Ο Ορλάνδος αναφέρει ότι ο καθαρώς βυζαντινός αυτός τύπος, θα πρέπει να αποκλείει την κατασκευή του ναού από φράγκους. Προκειμένου όμως να δικαιολογηθεί η ονομασία Φραγκόκκλησια, πιθανολογεί την παραχώρησή του σε δυτική μοναχική αδελφότητα, ίσως αυτή των Freres Mineurs. Τον ναό χρονολογεί στον 14ο-15ο αιώνα.

 Ορλάνδος Α., Μεσαιωνικά Μνημεία της πεδιάδος των Αθηνών και των κλιτύων Υμηττού- Πεντελικού- Πάρνηθος και Αιγάλεω, Ευρετήριον Μεσαιωνικών Μνημείων της Ελλάδος Γ΄, Αθήναι 1933, σ. 194.