Μονή Καισαριανής. Ο νεώτερος ναός των Ταξιαρχών, δυτικότερα των ερειπίων της βασιλικής και αυτών του μεταβατικού ναού του 10ου αι. (Φωτογραφία Ι. Λιάκουρα)
Μονή Καισαριανής. Ο νεώτερος  ναός των Ταξιαρχών, δυτικότερα των ερειπίων της βασιλικής και αυτών του μεταβατικού ναού του 10ου αι. (Φωτογραφία Ι. Λιάκουρα)
Μονή Καισαριανής. Άποψη των ερειπίων της βασιλικής, παλαιοχριστιανικών χρόνων, πάνω στα οποία, τον 10ο αι. χτίστηκε ναός μεταβατικού τύπου. Αριστερά, ο φράγκικος ναός του Αγ. Μάρκου και στα δεξιά, ο νεώτερος ναός των Ταξιαρχών.(Φωτογραφία Ι. Λιάκουρα)
Μονή Καισαριανής. Τα ερείπια της βασιλικής, όπου τον 10ο αιώνα κτίστηκε ο "μεταβατικού τύπου " ναός.(Φωτογραφία Ι. Λιάκουρα)

Ναός μεταβατικού τύπου, Καισαριανή

Περιοχή: Καισαριανή, "Κοιμητήριο των Πατέρων"
Τύπος: Μεταβατικός
Χρονολογία: 10ος αι.

Περιγραφή:

Πρόκειται για μεσοβυζαντινό (10ος αι.), μεταβατικού τύπου ναό, που χτίστηκε στη θέση "Κοιμητήριο των Πατέρων", σε ύψωμα νοτιοδυτικά του Καθολικού της Μονής Καισαριανής, από τον οποίο ελάχιστα λείψανα σώζονται σήμερα. Ο ναός κτίστηκε επάνω στα λείψανα της παλαιοχριστιανικής βασιλικής.

Η θέση όπου κτίστηκαν οι ναοί, είναι το πρώτο χριστιανικό κέντρο που ιδρύθηκε στην περιοχή, η οποία προσφέρει άπλετη θέα μέχρι τον Σαρωνικό, δικαιολογώντας τις αναφορές του Μιχαήλ Χωνιάτη.Νοτιοδυτικά του μεταβατικού ναού, κατά τους χρόνους της φραγκοκρατίας, κτίστηκε ο καθολικός ναός του Αγίου Μάρκου, γνωστός και ως Φραγκομονάστηρο. Τμήματα από το ναό σώζονται σε αρκετά καλή κατάσταση. Ο ιστάμενος ναός των Ταξιαρχών που υπάρχει σήμερα δυτικότερα, είναι κατά πολύ νεώτερος, μεταβυζαντινών χρόνων.

Παντελίδου-Αλεξιάδου Αικ., Τα Μοναστήρια του Υμηττού, Επτά Ημέρες-Βυζαντινή Αθήνα, 24/12/1995, Χαρκιολάκης Ν., Τα Μοναστήρια του Υμηττού, Επτά Ημέρες-Υμηττός, το Μενεξεδένιο Βουνό, σ. 19, Επτά Ημέρες, 28/9/1997, σ.23.