Ναός Αγ. Θεοδώρων στην Πέτα. Δυτική όψη (Φωτογραφία Ι. Λιάκουρα)
Ναός Αγ. Θεοδώρων στην Πέτα. Δυτική όψη (Φωτογραφία Ι. Λιάκουρα)
Ναός Αγ. Θεοδώρων στην Πέτα. Η αψίδα του Ιερού (Φωτογραφία Ι. Λιάκουρα)

Θεόδωροι, Άγιοι (Πέτα), Κερατέα

Περιοχή: Πέτα Κερατέας
Τύπος: Μονόχωρος καμαροσκέπαστος
Χρονολογία: τέλη 12ου-αρχές 13ου αι.

Περιγραφή:

Ο ναός βρίσκεται στη θέση Πέτα, λίγο έξω από την Κερατέα και σε κοντινή απόσταση από το ναό της Αγίας Κυριακής στην περιοχή Μεγάλη Αυλή. Πρόκειται για έναν μονόχωρο, καμαροσκέπαστο ναό αλλοιωμένο σήμερα από ακαλαίσθητες επεμβάσεις και προσθήκες τσιμέντου, πράγμα που έχει ολοκληρωτικά αλλοιώσει τον βυζαντινό χαρακτήρα του μνημείου.

Στο ναό αυτό είχε βρεθεί αρχαία επιγραφή, αφιερωμένη στους Μεγάλους Θεούς.

Τον ναό κοσμούν θαυμάσιες τοιχογραφίες, οι οποίες βρίσκονται στο Ιερό. Η Παναγία στην αψίδα, επιβλητική στην εμφάνιση, μαζί με τους εντυπωσιακούς αρχαγγέλους με τα ευγενικά χαρακτηριστικά να την πλαισιώνουν, αποτελούν ένα σύνολο που δεν είναι ό,τι πιο σύνηθες για μια απομακρυσμένη και σχετικά άσημη επαρχία όπως ήταν η Αττική της βυζαντινής περιόδου. Πρόκειται για τοιχογραφίες υψηλής τέχνης, μέσα στις αισθητικές αντιλήψεις της εποχής των Κομνηνών και τοποθετούνται στα τέλη του 12ου με αρχές 13ου αιώνα.

 Γκίνη-Τσοφοπούλου Ε.,Νεώτερα από τη συντήρηση βυζαντινών μνημείων στα Μεσόγεια, Γ΄ Επιστημονική Συνάντηση Νοτιοανατολικής Αττικής, Καλύβια 1987 (έκδ. 1988), σ.441-443, Στρατοκόπος Χρ., Η Κεραταία της Αττικής, Αθήναι 1925, σ. 19, 49 και 90, σημ. 101.