Τα ερείπια του μεσοβυζαντινού ναού του Αγίου Ήλιου (Αγία Κυριακή) στη θέση Μοναστήρι στο Πόρτο-Ράφτη. Σήμερα, η πυκνή και άναρχη δόμηση της περιοχής μοιάζει να "πνίγει" και να εξαφανίζει το μνημείο (Φωτογραφία Χρ. Κοντογεωργοπούλου)

Ήλιος , Άγιος (Αγία Κυριακή), Πόρτο-Ράφτη

Περιοχή: Περιοχή Αγίου Σπυρίδωνα, Πόρτο-Ράφτη
Τύπος: Σταυροειδής εγγεγραμμένος
Χρονολογία: 12ος αι.

Περιγραφή:

Στο Πόρτο Ράφτη, στη βόρεια πλευρά του κόλπου (Άγιος Σπυρίδωνας) και στην πλαγιά χαμηλού υψώματος που σήμερα χαρακτηρίζεται από την έντονη ανοικοδόμηση, βρίσκονται τα ερείπια δικιόνιου σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού, 12ου αιώνα, γνωστού στους κατοίκους ως Αγία Κυριακή. Σύμφωνα με την αρχαιολόγο Ελένη Τσοφοπούλου που μελέτησε τα ερείπια του μνημείου και έγραψε σχετικά στο Αρχαιολογικό Δελτίο, η ονομασία Άγιος Ήλιος είναι πιθανόν να έχει προέλθει από παραφθορά της αρβανίτικης λέξης San Diele (Αγία Κυριακή). Δεν είναι τυχαία η ονομασία της θέσης Μοναστήρι.

Τα ερείπια γειτνιάζουν με τα παλαιοχριστιανικό ερειπιώνα της Δρίβλιας, όπως τεκμαίρεται από τα ανασκαφικά δεδομένα (π.χ. νομίσματα της παλαιοχριστιανικής περιόδου).

Από τη θέση του ναού σε ύψωμα καλά προφυλαγμένο και αθέατο από τη θάλασσα, διαπιστώνεται η ανασφάλεια που επικρατούσε στην περιοχή κατά τον 12ο αιώνα, σε αντίθεση με τις οικονομικά εύρωστες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες των πρώτων χριστιανικών χρόνων που βοήθησαν στην ανάπτυξη του γειτονικού παράλιου οικισμού της Δρίβλιας.

Γκίνη-Τσοφοπούλου Ε., Πόρτο – Ράφτη, θέση Μοναστήρι, Αρχαιολογικό Δελτίο 49 (1994), Χρονικά, σ. 104-106.